Mag je als ondernemer overal foto’s van maken en deze zomaar gebruiken?
Als ondernemer schiet je waarschijnlijk regelmatig foto’s. Van een net afgerond project, een gezellig event, een toffe samenwerking… Of gewoon van een mooie plek die je wilt delen op je socials. Maar mag dat eigenlijk zomaar? En belangrijker nog: mag je die foto’s ook zonder problemen gebruiken voor je website, je marketing of je socials?
Ik krijg deze vraag ontzettend vaak, en eerlijk? Het antwoord is niet zo zwart-wit. 🙄
Daarom neem ik je in deze blog mee in de do’s & don’ts rondom fotograferen en het gebruik van beeldmateriaal als ondernemer. Zo voorkom je dat je ineens een claim op de mat hebt liggen van een boze fotograaf of een klant die niet zo blij is met die spontane foto die jij van haar hebt gepost.
Fotograferen in de openbare ruimte: waar ligt de grens?
Goed nieuws! 🎉 In principe mag je in de openbare ruimte gewoon foto’s maken. Straatfotografie, een leuke sfeerfoto op een event, een kiekje van dat gave winkelpand? Prima. Maar let op:
- Semi-openbare ruimtes, andere regels: Denk aan winkelcentra, treinstations of een restaurant. Dit zijn privéterreinen en de eigenaar mag hier zelf regels stellen. Zie je een bordje “fotograferen verboden”? Dan weet je dat je moet oppassen.
- Mensen in beeld? Portretrecht alert: Als iemand duidelijk herkenbaar op jouw foto staat en die persoon kan daar last van hebben (bijvoorbeeld omdat het een gênante of onflatteuze situatie is), dan kan hij of zij zich beroepen op portretrecht.
Foto’s delen?
Portretrecht is een ding, zeker als je de foto’s zakelijk gebruikt. Een paar vuistregels:
✅ Toestemming is niet nodig als je een spontane sfeerfoto maakt op een openbaar event en de persoon op de foto gewoon ‘onderdeel van de menigte’ is.
❌ Toestemming is WEL nodig als:
- Je de foto commercieel gaat gebruiken (bijvoorbeeld voor een advertentie, je website of een flyer).
- Iemand herkenbaar in beeld is en bezwaar maakt.
- De foto schadelijk kan zijn voor de geportretteerde.
💡 Tip: Zorg dat je altijd een toestemmingsverklaring (quitclaim) bij de hand hebt als je vaak foto’s van mensen maakt voor zakelijke doeleinden. Even een handtekening zetten en je bent juridisch gedekt!
Auteursrecht: mag je zomaar foto’s van anderen gebruiken?
Ehm… Nee. Dat is dus een dikke NEE. Alle foto’s (ja, ook die ene mooie van Pinterest of Google) zijn automatisch beschermd door het auteursrecht. Dit betekent dat alleen de maker (de fotograaf dus) bepaalt wat ermee gebeurt.
- Zelfs als er geen copyright-logo bij staat, is de foto beschermd.
- Screenshots? Mag ook niet! Een foto knippen en plakken of net iets aanpassen maakt het nog steeds geen ‘eigen’ werk.
- Stockfoto’s gebruiken? Check de licentie! Sommige stockfoto’s zijn vrij te gebruiken, andere vereisen een naamsvermelding of betaling.
📢 Gouden regel: Wil je een foto gebruiken die je niet zelf hebt gemaakt? Vraag toestemming aan de fotograaf óf koop een legitieme licentie.
AVG & privacy: extra regels als je foto’s gebruikt
Bij het maken van foto’s (en video’s) heb je te maken met twee kanten, namelijk het portretrecht en bijbehorend recht op privacy en de vrijheid van informatievergaring en meningsuiting.
Het portretrecht weegt in vele gevallen daarin zwaarder. Het portretrecht betekent dat een gemaakt beeld niet zomaar mag worden gepubliceerd als de persoon die erop staat herkenbaar is en het een commercieel doel dient waarvoor je betaalt wordt. Op een website, blog of in een boek mag het wel. Er moet daarvoor een redelijk belang zijn tegen de publicatie om dit tegen te houden. Bijvoorbeeld als het iemand negatief neerzet.
Wil je meer weten over de juridische kant van fotografie en hoe je als ondernemer uit de problemen blijft? Luister dan naar mijn podcastaflevering over portretrecht & auteursrecht voor fotografen.
Auteursrecht
Sinds de AVG is privacy nóg belangrijker geworden. Dit betekent dat je niet zomaar foto’s met herkenbare personen mag publiceren, zeker niet als deze te linken zijn aan persoonlijke gegevens. Een paar vuistregels:
- Transparant zijn! Laat mensen weten dat je foto’s maakt en waarvoor je ze gebruikt.
- Toestemming vragen als iemand herkenbaar op een foto staat. Dit geldt dubbel als het om gevoelige situaties gaat (bijvoorbeeld op medische events).
- Wees voorzichtig met kinderen. Hier gelden extra strenge regels.
Conclusie: wat mag je wel en niet met foto’s?
✅ Je mag fotograferen in de openbare ruimte, maar niet overal.
✅ Als iemand herkenbaar op de foto staat, check dan het portretrecht.
✅ Gebruik nooit zomaar foto’s van Google of Pinterest.
✅ Zorg dat je de AVG naleeft en transparant bent over je gebruik van beeldmateriaal.
En net als met alle andere juridische dingen, ook hier heb je natuurlijk weer te maken met ‘andere’ regels als het gaat om een foto in opdracht.
“Kunnen we dat juridische gedoe niet gewoon overslaan?!”
Hi! Ik ben Esmeralda, en als de enige echte jurist op sneakers help ik jou als ondernemer graag bij al jouw juridische vraagstukken en problemen.
Zit je met je handen in het haar? Heb je geen idee wat er voor jouw bedrijf allemaal geregeld moet worden of hoe je om moet gaan met een specifieke situatie of probleem?
Plan dan een gratis legal call van maximaal 20 minuten zodat we elkaar leren kennen en ik kan kijken wat ik voor jou kan betekenen. Zijn we een match? Dan kan ik direct vervolgstappen voor je inplannen. Wel zo makkelijk toch?
