NEWFOTOGRAFIE 20190705 023 - Veritas Advies
Engagement Boosting Instagram Posts - Veritas Advies

Mag ik mijn werknemers verplichten een mondkapje te dragen?

Inmiddels is het al zes weken geleden dat de mondkapjesplicht ingegaan is. En het einde is voorlopig nog niet in zicht.

Ondanks dat we al een tijd onderweg zijn, weten veel mensen nog niet goed hoe ze hiermee om moeten gaan. Echter, wanneer je een bedrijf hebt is het belangrijk te weten wat je rechten en plichten zijn.

Mag je bijvoorbeeld je werknemers verplichten om een mondkapje te dragen? En wat kun je doen als een werknemer dit weigert? In deze blog vertel ik je daar meer over.

*geciteerde tekst uit vonnis

Uitspraak in kort geding
Afgelopen woensdag was het zover, de eerste rechtszaak over mondkapjes op het werk. In dit kort geding vonnis heeft de kantonrechter bepaald dat de verplichting tot het dragen van een mondkapje tijdens je werk, onder het instructierecht valt.

In een publieke ruimte of in geval van een contactberoep mag je je werknemers dus verplichten tot het dragen van een mondkapje. Ditzelfde geldt ook voor het dragen van een face shield. Deze moet je als werkgever beschikbaar stellen of de mogelijkheid bieden deze te declareren.

Maar ook wanneer je niet onder deze groepen valt mag je je werknemer hiertoe verplichten. Jij bent het namelijk verplicht om te zorgen voor een gezonde en veilige werkplek, dit wordt ook wel de zorgplicht genoemd. Het dragen van een mondkapje kan verspreiding van het virus voorkomen, daarmee ‘zorg’ je ervoor dat minder mensen het virus krijgen.

“Ten eerste is [x] als werkgever wettelijk verplicht de individuele belangen van haar werknemers te beschermen door zorg te dragen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Dit brengt met zich dat [x] gedurende de corona pandemie gehouden is datgene te doen wat nodig is en wat binnen haar macht ligt om besmetting van haar werknemers op de werkvloer met het corona virus te voorkomen.”*

Wanneer wel en wanneer niet een mondkapje dragen?
In publieke en openbare binnenruimtes is een mondkapje continue verplicht wanneer je staat of loopt. Wanneer er zittend werk gedaan wordt, mag deze worden afgezet. Er moet dan wel 1,5 meter afstand zijn tussen de werknemers. Wanneer de plek verlaten wordt, moet het mondkapje ook weer gedragen worden. Voor locaties die deels overdekt en deels in de buitenlucht zijn moet een mondkapje gedragen worden op de overdekte plekken. Buiten hoef je dus geen mondkapje op.

Besmettingskans verkleinen op of tijdens het werk
Naast het dragen van een mondkapje zijn er nog andere maatregelen die je kunt treffen om de besmettingskans op of tijdens het werk te verkleinen. Als het mogelijk is, laat je je werknemers thuis werken. Wanneer dit niet kan moet er 1,5 meter afstand gehouden worden, blijf je thuis bij klachten (ook als dit een huisgenoot betreft). Wanneer er op de werkvloer een besmetting plaatsvindt, kan er door de GGD besloten worden dat je bedrijf 14 dagen moet sluiten. Daarnaast moet er goede ventilatie aanwezig zijn in het pand. Een andere mogelijkheid is werktijden te verspreiden. Op die manier zijn er kleine groepjes werknemers tegelijkertijd aanwezig.

Instructierecht
Als werkgever heb je een wettelijk instructierecht. Dit houdt in dat je werknemers zich aan jouw instructies moeten houden. Deze moeten wel gaan over het verrichten van de taken of over orde in het bedrijf. De instructies mogen niet ingaan tegen de arbeidsovereenkomst. Het verplichten van een mondkapje kun je in dit geval vergelijken met het dragen van een helm, veiligheidsschoenen of een veiligheidsbril.

“Dit instructierecht vindt zijn grondslag in artikel 7:660 BW waarin staat dat de werknemer zich moet houden aan de voorschriften omtrent het verrichten van de arbeid, alsmede aan die welke strekken ter bevordering van de goede orde in de onderneming die hem door de werkgever binnen de grenzen van algemeen verbindende voorschriften of overeenkomst, al dan niet tegelijk met andere werknemers, worden gegeven.”*

Wanneer je geen minder ingrijpende oplossing kunt bedenken, kan een mondkapjesverplichting een redelijke instructie zijn. Je moet je werknemers voorzien van mondkapjes en instrueren hoe deze op een juiste manier gebruikt worden. Hoe korter ze gedragen worden, hoe beter voor je gezondheid.

Uitzonderingen
Er zijn situaties waarin mensen geen mondkapjes hoeven te dragen waar dat wel verplicht is. Dit is wanneer je werknemer bijvoorbeeld een beperking of ziekte geen mondkapje kan dragen. Hierbij gaat het om zowel zichtbare als onzichtbare beperkingen.

Denk aan:
• Mensen die het mondkapje niet op kunnen zetten of te dragen door een aandoening in het gezicht.
• Mensen die last krijgen van hun gezondheid door bijvoorbeeld een longaandoening.
• Mensen en hun begeleiders, die belemmeringen ervaren door het dragen voor een mondkapje bij een verstandelijke beperking of psychische aandoening.
• Mensen en hun begeleiders die afhankelijke zijn van non-verbale communicatie.

Je medewerker moet zelf kunnen aantonen dat zij in aanmerking komen voor deze uitzondering. Dit kan op verschillende manieren bewerkstelligt worden.

Zo mogen ze bijvoorbeeld, wanneer het wel mogelijk is, een face shield dragen. Of ze kunnen op de site van de Rijksoverheid een kaartje printen. Hierop kan een reden worden aangegeven en/of contactgegevens van de behandelend arts, begeleider of naaste. Ook het tonen van een hulpmiddel, relevante medicatie of een afspraak brief van je arts kunnen dienen als bewijs.

Bij het maken van opnames voor radio- en televisieprogramma’s of online video content, is het dragen van een mondkapje niet verplicht. Bij video content moet het wel bestemd zijn voor publieke of commerciële mediaorganisaties. Deelnemers zijn personen die in beeld of op geluid komen. Publiek en personen achter de schermen zijn hiervan uitgezonderd én het geldt alleen tijdens de opname.

Weigeren
Houd er echter rekening mee dat niemand verplicht is medische gegevens te laten zien. In dat geval moet op een andere manier aangetoond kunnen worden dat ze onder de uitzonderingen vallen. Je kunt als werkgever je werknemer dan wel weigeren op de werkvloer, omdat er risico’s worden gevormd voor de overige werknemers. Ook kun je andere maatregelen nemen zoals is gebleken uit de rechtszaak.

Heb je nog vragen? Stuur me dan even een berichtje.